Mccheta
Historia
Mccheta (gruz. მცხეთა) jest jednym z najstarszych miast w Gruzji. Była i nadal jest duchownym sercem Gruzji, odkąd w kraju nastało Chrześcijaństwo (327 rok). W 337 roku proklamowano religię chrześcijańską jako religię państwową. Miasteczko to w kulturze gruzińskiej posiadało niemalże znaczenie mistyczne. Mccheta była także pierwszą stolicą Gruzji od III wieku pne do V wieku n.e., kiedy to król Wachtang Gorgasali przeniósł stolicę do Tbilisi, ale pozostała miejscem koronacji władców Gruzji oraz ich pochówków aż do XIX wieku.
W 2014 roku Katolikos – Patriarcha Gruzji Eliasz II nadał Mcchecie tytuł „Świętego Miasta”. Mccheta zawsze zachowało swój status duchowej stolicy, a jego Katedra Svetitskhoveli nadal jest scenerią na ważne uroczystości gruzińskie
Co warto zobaczyć
Pierwszą atrakcją, którą warto zobaczyć jest Katedra Sweti Cchoweli. Sobór katedralny powstał w XI wieku na miejscu pierwszej w Gruzji świątyni chrześcijańskiej z IV w. Jest to miejsce koronacji i pochówku władców Gruzji. Katedra znajduje się w pobliżu rozwidlenia rzek Aragwi i Kura.
Kolejną atrakcją, na którą warto poświęcić czas jest Kościół Samtawro. Ten duży kościół, obecnie część klasztoru, został zbudowany w 1130 roku. Król Mirian i Królowa Nana są pochowani w południowo – zachodnim rogu, pod kamiennym baldachimem. Na terenie znajduje się mała cerkiew św. Nino z IV wieku.
Nad rzeką Kura, w pobliżu dworca kolejowego Mccheta, znajduje się most Pompejusza. Są to ruiny mostu kamiennego w zachodniej części miasta, który to został wzniesiony przez Pompejusza Wielkiego, rzymskiego polityka i dowódcę w 65 r.pne. Dziś pierwotne wymiary mostu można oszacować jedynie na podstawie starożytnych rycin i rysunków, jednak pozostałości tej konstrukcji wyglądają imponująco. Pierwsze informacje o moście Mccheta można znaleźć w pracach starożytnych autorów greckich z II-III wieku naszej ery w związku z opisem kampanii rzymskiego wodza Pompejusza. Most funkcjonował aż do XIX wieku. Do dziś zachowało się przęsło o długości 24 metrów.
Niedaleko stacji znajduje się Klasztor Achalkalaki zwany Klasztorem Świętej Olgi. Został on zbudowany na prawym brzegu rzeki Kura w XI-XII wieku. Z istniejącego zespołu klasztornego zachowały się kościoły Najświętszej Marii Panny i Zaśnięcia Najświętszej Marii Panny, które zostały przekształcone w rezydencje.
Przy ulicy Antioch 1 znajduje się Klasztor Świętego Stefana. Mały kościółek powstał w IV-V wieku. W środku można podziwiać piękne freski oraz szaty mnichów. Mimo iż klasztor stoi trochę na uboczu, to warto się do niego udać.
Kolejną atrakcją w mieście jest Kościół św. Demetriusza z Tesaloniki. Położony jest kilka kilometrów na zachód od centrum miasta. Zbudowany został w VIII wieku. Wielokrotnie przebudowywany, dwuprzęsłowy, płaski kamienny kościół ma halę (8,7 x 4,8 m), zbudowaną z tłucznia kamiennego. Wejście jest od południa.
Zaledwie kilometr od Kościoła św. Demetriusza znajduje się Cerkiew Św. Kaloubni. Kościół pochodzi z okresu późnego średniowiecza (VIII-IX wiek). Został zbudowany z kruszonego kamienia. Klasztor znajduje się przy drodze do klasztoru w jaskini Shio.
W drodze do klasztoru Shio-Mgvime, znajduje się Klasztor Św. Barbary. Zbudowany został w X-XI wieku. W świątyni umieszczona jest relikwia Św. Barbary. W każdy czwartek o godzinie 17.00 odbywa się msza w kaplicy modlitewnej św. Barbary. Z dziedzińca świątyni rozciąga się piękny widok na okolicę i miasteczko.
Na prawym brzegu rzeki Aragwi znajdują się ruiny twierdzy Bebris Tsiche (ბებრისციხე). Jest to wczesnośredniowieczna twierdza. W starożytności nazywała się Belti. Została zbudowana w celu ochrony Mcchety i Tbilisi od północy, od strony Pasma Wielkiego Kaukazu. Twierdza ma dwa poziomy: cytadelę i dolny dziedziniec. Cytadela ma trójkątny kształt. Na każdym rogu trójkąta wzniesiono trzy wieże. Wieża wschodnia pierwotnie miała kształt kwadratu, jednak została zniszczona i odbudowana w XVIII wieku.
Nazwa twierdzy oznacza Twierdza Starego Człowieka. W 2004 roku Bebris Tsiche został uznany za narodowy zabytek kultury Gruzji.
Kilka lat temu zamek zamek poddany został odbudowie ale proces ten wstrzymano i na dzień dzisiejszy nic się tam nie dzieje.
Na prawym brzegu rzeki Kury znajduje się stanowisko archeologiczne Armazisciche (dosłownie „cytadela Armazi”; არმაზციხე). Mccheta była ważnym miejscem królestwa Iwerii na długo przed przybyciem Św. Nino. Budowniczym był Kartlos a pierwsza nazwa to Kartlia. Imię Armazisciche jest związane z Farnavazem i wzniesionym przez niego bożkiem, Armazem, głównego bóstwa pogańskiego panteonu iberyjskiego. Baginet to nazwa, która rozpowszechniła się późno i wywodzi się prawdopodobnie od perskiego słowa – baga (bóstwo). W wyniku wykopalisk archeologicznych Armazisciche wyróżniono trzy okresy budowy. Najstarszy z nich pochodzi z pne. IV-III wieku i był związany z działalnością budowlaną Farnawaz. p.n.e. został przydzielony jako drugi okres budowy. III-I wiek. Trzeci okres budowy był w AD Zostało to określone przez I-VIII wiek. PNE. W 65 roku n.e., za panowania iberyjskiego króla Artagiusza, Armazisciche zostało zniszczone przez rzymskiego dowódcę – Pompejusza. Jednak miasto szybko się odrodziło. Ostatecznie został zniszczony w VIII wieku w ramach kampanii Murwana Kru. Badania archeologiczne Bagineta i naukowe zainteresowanie nim rozpoczęły się pod koniec XIX wieku. Ilia Czawczawadze pokazał kawałek cegły znaleziony w Armazisciche przez greckiego rzemieślnika. Ilia bardzo zainteresował się tym fragmentem i poprosił Dymitra Bakradziego o przeprowadzenie prac archeologicznych. Dimitri Bakradze zawdzięcza tę sprawę Ekvtime Takaishvili. To właśnie w wyniku dwutygodniowej wyprawy Ekvtime Takaishvili odkryto fragment malowidła z wizerunkiem bogini. Wspomniany fragment oraz inne artefakty znalezione na pomniku znajdują się w Muzeum Narodowym.
Wykopaliska zawierają rezydencje władców iweryjskich, m.in. domy, sarkofag królewski, piwnice z winami, świątynię z sześcioma absydami, ruiny pałacu królów iberyjskich w Armazischewi (I–III w. n.e.), pozostałości cytadeli, łaźnie z III w.n.e, ruiny pogańskich ołtarzy.
Dojazd
Do miasta Mccheta dojedziemy marszrutką z Tbilisi. Przystanek, skąd odjeżdża marszrutka do Mccheta znajduje się niedaleko stacji metra Didube. Czas jazdy to ok. 40-45 minut. Marszrutki odjeżdżają co 30 minut.