Mauzoleum Domalak Ana
Historia, legendy
Mauzoleum zostało zbudowane nad grobem Ali Nurily Sylankyzy, znanej jako Domalak Ana.
Domalak Ana to jedna z legendarnych matek Kazachów. Domalak ana była trzecią żoną bohatera Baidibeka Karashauly’ego, zarządzającego plemionami zamieszkującymi Siedem Rzek, matką Albana, Suana i Dulata. Była skromną, kochającą matką, która swoją miłością obdzielała wszystkie dzieci tak samo. Umiała przewidywać przyszłość. Ludzie nazywali ją „Domalak ana”, „Domalak ana”, bo była mała. Według innej wersji Domalak Ana pochodzi od perskiego „Dihnat mom”, co oznacza Świętą Matkę. Następnie słowo Dihnat zmieniło się na Domalak.
Zasłynęła wśród ludzi inteligencją, mądrością, czystością i świętością duszy. Istnieje kilka opowieści o jej zaradności i mądrości. Domalak Ana swoimi mądrymi decyzjami pojednała i zatopiła wieczne urazy. Domalak Ana jest matką ludzi mieszkających w Siedmiu Rzekach, Aulie-Acie, Szymkencie i Taszkencie. Jej syn Zharykshak był doradcą w Taszkencie Amir, późniejszy gubernator Zheti-su, a następnie główny wezyr Esenbuga Khan.
Bardzo popularna jest legenda o przepowiedni, którą wypowiedziała dla swojego męża Baidibka Karashauly’ego:
„Pewnego razu wrogowie nagle zaatakowali wioskę Baidibek, która znajduje się na grzbiecie Karatau i ukradli tysiące koni. W tym czasie Baydibek i inni mężczyźni byli z dala od domu. Po usłyszeniu wiadomości o ataku Badibek zebrał oddział i wraz z sześcioma synami z najstarszej żony – Sarah Baybishe ruszył w pościg. Z tysięcy skradzionych koni wrócił tylko jeden dziki koń. Kiedy Bajdibek stanął w pobliżu jurty Domalaka Ana, zwróciła się do niego i powiedziała: „Nie idź za wrogiem. Ogier gniady został z nami. Po sześciu dniach stado wróci do ciebie. Jest moim pragnieniem”. Ale wojownik nie usłuchł swojej żony i ruszył w drogę. Po złapaniu wrogów na przełęczy Kuyuk doszło między nimi do bitwy. Dobrze uzbrojeni wrogowie pokonali niewielką armię Baidibek. Sześciu synów zginęło w tej bitwie. Wrócił do domu po pochowaniu ich w dolinie Uszkarasaj. Sześć dni później, ogromne stado koni z powrotem do domu”.
Mauzoleum
Domalak Ana została pochowana na równinie rzeki Kos Bogen. Wdzięczni potomkowie założyli w tym miejscu mauzoleum. Według legendy w mauzoleum Domalak Ana znajdują się dwa święte kamienie, między którymi może przejść tylko człowiek religijny i sprawiedliwy. Mnie się udało 🙂
Mauzoleum Domalak Ana zostało zbudowane w 1456 roku jako czterościenny Mazar z kopułami. Budowę kilkakrotnie przebudowywano. Niestety do dziś nie zachował się pierwotny wygląd.
Na miejscu zrujnowanych budynków na przełomie XIX i XX wieku wzniesiono nowy budynek, w którym zachował się jedynie stary mur z cegły kwadratowej. Na zewnątrz i wewnątrz Mazar był otynkowany i pobielony. Niewielka murowana budowla przedstawiała rotundę – cylindryczną bryłę, którą na elewacji ozdobiono 6 niszami. Od południa znajdował się otwór wejściowy.
Szerokie ostrza, pilastry oparto na niskiej podstawie i wsparto na trzech przewieszonych gzymsach, zespół gzymsu, rozwarstwiający się kopuła. Nie było elementu wystroju wnętrza. Napis w języku kazachskim, wykonany na ścianie przy wejściu do Mazar, donosił: „Pomnik ku czci Wielkiej Matki Babizhar, córki Aksultana”. Poniżej czterowiersz, wzywający do upamiętnienia matek.
Współczesny wygląd mauzoleum uzyskał po generalnej przebudowie, którą przeprowadził architekt S. Toktamys w 1996 roku. Podczas prac wykonano wiązkę białego kamienia, który przywieziono z Mangistau (Zachodni Kazachstan). Wysokość mauzoleum Domalak Ana wynosi 12 metrów, ośmioramienna kopuła znajduje się w głównym budynku.
Dziś mauzoleum Domalak Ana jest jedną z głównych atrakcji regionu Południowego Kazachstanu i jest bardzo popularne wśród turystów i pielgrzymów, którzy pragną czcić wielką kazachską matkę.
Muzeum zachowało dużą liczbę rękopisów. Przed Mauzolem znajduje się charakterystyczna brama.
Na zwiedzanie obiektu przeznaczymy 30-40minut.
Dojazd
Nie ma żadnego transportu publicznego do tego miejsca. Jedyny sposób aby się tam dostać to wynajęcie taksówki lub mieć własny samochód. Z Szymkentu jazda taksówką trwa około 1 godziny.
Obiekt znajduje się przy głównej drodze prowadzącej na północ od Szymkentu.