Fort Siyu

---

Zapomniania perła historii Swahili

Na północnym wybrzeżu Kenii, w regionie Lamu, skrywa się wyjątkowe miejsce, które wciąż pozostaje poza głównym szlakiem turystycznym. Fort Siyu, zbudowany przez ludność Suahili pozostaje jedynym znany fortem wschodnioafrykańskim wzniesionym przez lokalną społeczność bez udziału portugalskich kolonizatorów.

W przeciwieństwie do słynnych fortów, takich jak Fort Jesus w Mombasie, Fort Siyu jest symbolem autonomii i oporu kultury Suahili wobec sił zewnętrznych.

Siyu jest jedną z osad suahili w archipelagu Lamu, a jej historia sięga co najmniej XV wieku. Obecna wioska Siyu jest nadal znana z dobrze ugruntowanego rzemiosła skórzanego, w tym sandałów, pasków i stołków. Stało się sławne pod koniec XIX wieku, kiedy to oparło się dominacji Omańczyków, czego kulminacją była budowa fortu w ramach próby podporządkowania mieszkańców Siyu przez Arabów z Omanu. Oprócz imponującego fortu, który jest otwarty dla publiczności, Siyu jest także gospodarzem pozostałości wielu wspaniałych grobowców i meczetów.

Tradycja ustna wskazuje, że fort został zbudowany przez jednego z przywódców Siyu, Bwana Mataka, którego pełne imię brzmiało Mohammed Ishaq bin Mbarak bin Mohamed bin Oman Famau w XIX wieku, aby chronić mieszkańców Siyu przed dominacją Arabów Omani (m.in. Omanu i sułtanatu Zanzibaru). Odbudował on również znaczną część miasta, w tym piękną kamienną rezydencję dla siebie, której pozostałości wciąż można zobaczyć.

Niedaleko znajdują się zapomniane ruiny osady Shanga. Miejsce największego meczetu w Afryce Wschodniej (dzięki uprzejmości 900-letniego ciała, które zostało znalezione twarzą do Mekki), Shanga jest niemożliwe do znalezienia. Dotrzeć tam można tylko z przewodnikiem.

---

Lokalizacja i dostęp

Fort znajduje się w miejscowości Siyu na wyspie Pate, jednej z wysp Archipelagu Lamu. Oddalony jest 25 km od Lamu na północny wschód. Dojazd możliwy jest w górę długiego, wyłożonego namorzynami potoku, który jest żeglowny tylko podczas przypływu łodzią z Lamu, co samo w sobie stanowi atrakcję Z Lamu płynąłem dhow. Czas dotarcia ok 2.5-3 godzony. Widoki podczas podróży niwelują nam długość podróży.

Wskazówka dla podróżników: Najlepszy czas na wizytę to pora sucha – od grudnia do marca oraz od czerwca do września.

Sam osobiście byłem na początku czerwca.

---

Architektura i znaczenie kul

Masywne mury, bramy w stylu arabskim i wieże strażnicze przypominają o czasach, gdy Siyu było lokalnym centrum edukacji islamskiej, handlu i niezależności politycznej.

Fort został zbudowany głównie z koralowca i wapienia, typowych materiałów budowlanych wzdłuż wybrzeża Suahili. Twierdza była uzbrojona w karonady i inne armaty używane do obrony wejścia przez wąskie, mangrowe kanały prowadzące do osady Siyu.

Przechadzając się po ruinach, wciąż można poczuć ducha dawnej cywilizacji, która przez wieki opierała się portugalskiej dominacji.

---

Fort Siyu został wpisany na listę kenijskich zabytków i jest nadzorowany przez National Museums of Kenya. Choć nadal wymaga inwestycji i promocji, odgrywa istotną rolę w edukowaniu lokalnej społeczności i odwiedzających o bogatym dziedzictwie regionu Suahili.

Chociaż trzeba wspomnieć, że gdy ja tam byłem, to nie było tam ani jednego żywego ducha. Żadnej tabliczki informacyjnej. Wszystko to się zmieniło w ostatnim okresie czasu.

---

Zwiedzanie

Fort Siyu możemy zwiedzać oficjalnie od poniedziałku do piątku w godzinie 8:00 – 16:30.

Fort zamknięty jest w weekendy i oficjalne święta państwowe.

Ale nieoficjalnie możemy się wybrać i porobić sobie zdjęcia w każdy dzień. Nic nie stoi na przeszkodzie. Pod warunkiem, że jest przypływ i dostaniemy się na wyspę Pate.

Warunkiem jest, że nie będziemy niszczyć obiektu.

---

Pogoda