Bornholm
Co nalezy wiedzieć o Bornholmie
Z jednego w drugi kraniec wyspy można przejechać w pół godziny, obrazki w tym czasie zmieniają się jak w kalejdoskopie. Północne wybrzeże słynie z monumentalnych klifów gdzie znajduje się Hammershus, centrum to rozległy las Almindigen, wschód – malownicze miasteczka nad Bałtykiem, a południe – szerokie plaże z drobnego piasku, który niegdyś zapewniał mieszkańców tego osamotnionego skrawka ziemi dobrobyt: sprzedawali go do klepsydr. Kiedy przemierza się kolejne kilometry wydaje się, że na Bornholmie nie ma miejsc zwykłych. Są tylko „naj”: najwyższa góra (Rytterknagten wznosząca się na 162 m n.p.m.), najdłuższa rzeka – 22-kilometrowa Ole A (jest na niej nawet kilkusetmetrowy odcinek na kajaki, a jakże – najdłuższy na wyspie), czy największe jezioro typu polodowcowego – liczące sobie 150 metrów szerokości i 650 metrów długości Hammers. Dumni ze swojego mikrokosmosu Bornholmczycy mogą się nawet pochwalić własnym archipelagiem – 18 km na wschód od ich wybrzeża leży Ertholmene, złożony z dwóch połączonych zwodzonym mostem wysepek zamieszkałych przez 100 osób, i kilku pomniejszych szkierów. Jego największą wyspę Christianso nazywają czasem Oen, co po duńsku znaczy właśnie „wyspa”, w odróżnieniu od Bornholmu nazywanego „lądem”.
Teraz trochę historii wyspy. Pierwotna nazwa wyspy Burgunarholm lub Burgondhar (skrócona na „Bornholm”) pochodzi od nazwy zamieszkującego ją w przeszłości germańskiego plemienia Burgundów (którzy stamtąd się wywodzili, a w V-VI w. zajęli dzisiejszą Burgundię) oraz germ. holm – „wyspa”. Bornholm bywa nazywana słoneczną wyspą Danii gdyż charakteryzuje się dużym nasłonecznieniem (ponad 300 godzin słonecznych) i stosunkowo niewielką liczbą opadów (rocznie 550mm). Zdarzają się jednak sztormy i to duże. Na Bornholm łatwo dostaniemy się z Polski promem jedną z wielu firm, które operują z wielu nadbałtyckich miast. Ja wybrałem się promem na trasie Świnoujście – Bornholm. W trakcie rejsu nasz prom napotkał sztorm 6.5 w skali Beauforta. Było wesoło.
Co warto zobaczyć na wyspie?
Pobyt na Bornholmie to zdecydowanie wycieczka na 1 dzień. Nie ma tu za dużo do zwiedzania. Szczególnie gdy Stena Line (a z tą firmą udałem się na Bornholm) oferuje zwiedzanie wyspy z przewodnikiem w wygodnym autobusie.
Najważniejszym zabytkiem jest Hammershus czyli zamek i kompleks fortyfikacji. Jest to największy tego typu obiekt w północnej Europie. Został zbudowany w 1255r. Zaamek miał służyć jako rezydencja oraz baza do wypraw krzyżowych dla króla Danii Waldemara II. Fortyfikacje znajdują się na skalnym klifie na wysokości 75m n.p.m. Składa się na nie mur, niekiedy podwójny, o długości 750 m, szańce oraz fosa. W centralnym punkcie zamku znajduje się baszta Mantel (duń. Mantletårnet) – najstarszy obiekt z początku XIII wieku, niegdyś sześciokondygnacyjna, jednak do naszych czasów zachowały się tylko trzy.
Będąc w Ronne w południowo zachodniej części wyspy, warto zobaczyć kościół rotundowy Ny Kirke oraz otaczający go cmentarz.
Kolejną atrakcją wartą odwiedzenia jest tamtejszą przystań jachtową oraz ratusz miejski. W wolnej chwili możmy przespacerować się uroczymi uliczkami tej małej nadmorskiej miejscowości. W Ronne znajdują się dwie latarnie: jedna z 1929r, druga jest latarnia z 1880 r.
Będąc w Rønne możemy jeszcze zwiedzić Erichsens Gård czyli dom mieszczański liczący już sobie 214 lat. Jego właścicielem był m.in. architekt Henning Petersen, który zaprojektował m.in. ratusz w Rønne. Dom znajduje się w Rønne przy Laksegade 7
Svaneke warto odwiedzić wiatraki, urokliwe uliczki oraz domki oraz wędzarnie. Svaneke zwane jest słonecznym miastem z powodu największej ilości słonecznych dni w kraju. Gdy ja tam byłem to padało niemiłosiernie. W Svaneke znajduje się jedyny na Bornholmie browar – Bryghuset.
Będąc dłużej na Bornholmie i mając ładniejszą pogodę można zwiedzić kilka ciekawych muzeów oraz galerii. Poniżej adresy kilka z nich:
- Muzeum kolejarstwa – DBJ Museum, Ndr. Strandvej 8, Nexo. Dojazd do muzeum z Ronne busem 5,6,7. Bilet: 50DKK, ok. 35PLN.
- Muzeum motoryzacji – W muzeum jest ponad 80 pojazdów różnego typu. Znajduje się w Aakirkeby. Dojazd: z Nexø, autobus linii 5 (do Aakirkeby). Bilet: 60DKK, ok. 40PLN. Płatność gotówką lub mobilepay.
- Bornholmskie Muzeum Ceramiki – fabryka powstała w 1859r i działa do dziś od czterech pokoleń w rękach rodziny Hjorth. Fabryka produkuje naczynia ceramiczne. Na miejscu można w języku polskim poznać proces produkcji. Za opłatą istnieje możliwość własnoręcznego wykonania wyrobu ceramicznego pod okiem i z pomocą pracowników fabryki, który to zostanie potem wypalony w fabryce i wysłany do „twórcy”. Istnieje także możliwość zakupu gorących napojów na miejscu oraz konsumpcja własnego posiłku w uroczym ogródku na podwórku. Adres: Rønne, Krystalgade 5. Bilet: 70DKK, ok. 46PLN.
- Oluf Høst Museet w Gudhjem – muzeum otwarto w 1996 roku w domu artysty. W domu-muzeum oprócz prac malarza zgromadzono także wiele pamiątek po nim. Dom okala piękny ogród. W muzealnym sklepiku kupić można m.in. plakaty z reprodukcjami obrazów Olufa Høsta. Muzeum mieści się w Gudhjem przy ul. Løkkegade 35. Dojazd: z Rønne bus 3, 7, 9. Bilet: 75DKK, ok. 50PLN