Almaty
Historia
Almaty to największe miasto Kazachstanu. Znajduje się na południu kraju u podnóża gór Trans-Ili Alatau. Miasto położone jest blisko granicy z Kirgistanem. Było stolicą kraju do 1997 roku i pozostaje centrum handlowym i kulturalnym Kazachstanu. Zabytki obejmują Centralne Muzeum Państwowe z tysiącami historycznych kazachskich artefaktów. W mieście jest mnóstwo architektury z czasów carskiej Rosji.
Pośrodku znajduje się park Panfiłowa, w którym znajdują się jasnożółte wieże katedry Zenkowa, rosyjskiej cerkwi prawosławnej z czasów carskich. Jedną z większych atrakcji miasta jest wzgórze Kok-Tobe, gdzie znajduje się wiele atrakcji.
Samo miasto powstało jako twierdza, którą założyli Rosjanie w 1854 roku. Liczyła 470 żołnierzy i oficerów załogi, wokół której zaczęła wyrastać osada. W 1867 roku osada liczyła 10 tys. mieszkańców, została przemianowana na Wierny (Wiernyj, tzn. „wierny, oddany”) i uzyskała prawa miejskie.
W 1921 przeprowadzono derusyfikację nazwy na rzecz Ałma-Ata, ale forma ortograficzna różniła się od tej, którą stosowano w języku kazachskim. Sześć lat później przeniesiono stolicę z Kyzyłordy do Ałma-Aty będącej w składzie Rosji Radzieckiej kazachskiej republiki autonomicznej. Z kolei w 1929 r. miasto miało już 45 tys. mieszkańców i zaczęło się szybko rozwijać dzięki doprowadzonej do niej linii kolei turkiestańsko-syberyjskiej.
Rok 1936 był okresem przełomowy dla miasta ponieważ została ona stolicą republiką rosyjskiej Kazachskiej SRR. W 1993 r. władze Kazachstanu przyjęły jako urzędową kazachską formę nazwy miasta Ałmaty (Алматы). W 1997 r. miasto straciło status stolicy na rzecz ówczesnej Akmoły, której w 1998 r. zmieniono nazwę na Astanę
Metro
Zwiedzanie po mieście ułatwi nam jedna linia metra, która prowadzi ze wschodu na zachód miasta.
Składa się z jedenastu stacji. Żetony na metro są bardzo tanie. Żółty żeton z literką M kosztuje 80KZT czyli ok. 75 groszy. Osoby pracujące przy kasach mówią po angielsku i są bardzo pomocne aby pomóc turyście w znalezieniu interesującej nas atrakcji turystycznej.
Wagoniki są czyste i wygodne. Metro jest bardzo szybkim sposobem aby przemieszczać się po mieście. Szczególnie, że ważniejsze atrakcje miasta znajduję się przy stacjach metra. Metro kursuje od 6:30 do 23:30, mniej więcej co 10 minut.
Obecnie buduje się kolejne stacje metra aż do Dworca Batys w kierunku zachodnim. I w planie jest przedłużenie metra w kierunku północnym.
Atrakcje
Zacznę od tego, że w mieście jest naprawdę co robić. W Almaty spędziłem tydzień. Byłem tam w okresie letnim. Oczywiście o tej porze było gorąco. Bardzo gorąco. Zwiedzanie miasta bez butelki wody było praktycznie niemożliwe.
Obecność gór pokrytych śniegiem nie powodowała, że temperatura w mieście była niższa.
Jak już wcześniej wspomniałem, miasto najlepiej zwiedzać metrem. Mój hotel znajdował się niedaleko parku Panfiłowa, gdzie znajdowała się Katedra Wniebowzięcia Pańskiego znana również jako Katedra Zenkowa. Rosyjska katedra prawosławna ukończona została w 1907 roku. W całości zbudowana jest z drewna. Bez użycia jednego gwoździa. Podobnie jak stadnina koni w Zamku Książ w Wałbrzychu. Wysokość katedry wynosi 56 metrów i jest uważana za drugi najwyższy drewniany budynek na świecie.
W okolicy znajduje się mnóstwo starej zabudowy z czasów carskich. Głównie z przełomu XIX i XX wieku.
W parku swoją siedzibę ma Muzeum Instrumentów Ludowych. Instrumenty muzyczne znajdujące się w zasobie muzeum znajdują się zgodnie z klasyfikacją w osobnych salach.
Istnieje 9 sal reprezentujących narodowe instrumenty muzyczne narodu kazachskiego, a także kulturę muzyczną ponad 50 krajów świata. Pochodzą z różnych regionów świata. Azji, Afryki, Europy.
Strona muzeum w języku rosyjskim tutaj.
Parę metrów od Parku, przy ulicy Walichanowa 45 (улица Валиханова, 45) znajduje się niesamowitym przykład architektury z połowy XIX wieku. Mowa tu drewnianym Domu tekstylnym Kyzyl Tan, który powstał w 1871 roku.
Jego architektem był P. V. Gurde, twórca wielu słynnych budowli miejskich tamtej epoki. Projekt wykonano w stylu neorosyjskim: wzorzyste okiennice, symetryczna kompozycja elewacji, kopuła z łuskowatą powłoką i rzeźbione gzymsy… Dom wygląda jak baśniowa wieża, w której mieszka magiczna księżniczka.
Budynek należał do największej ówczesnej firmy handlowej „I. Gabdulwalijew i synowie”. Kupcy zajmowali się handlem manufakturą, perfumerią i pasmanterią.
Na przeciwko Parku, przy ulicy Puszkina 63 (Пушкин көшесі 63), wejście od ulicy (Gogola/Гоголь көшесі) znajduje się drewniany budynek Teatru Lalek. Warto tam wejść aby zobaczyć lalki. Ja akurat miałem tego pecha, że Teatr miał przerwę i lalki mogłem tylko podziwiać przez okna teatru. Ale i tak można było zauważyć, że są to dzieła sztuki.
Przy ulicy Puszkina 16 (Пушкин көшесі 16) znajduje się Centralny Meczet zbudowany w 1999 roku.
Ogromny meczet zbudowano z białego marmuru, ze złoconymi kopułami, ceramiczną kaligrafią i wysokim minaretem. Jest w stanie pomieścić 7000 wiernych. Został zbudowany na miejscu starego meczetu z 1890 roku, który spłonął w 1987 roku. Otwarty jest od 5 do 22.
Będąc nadal w okolicach Parku Panfiłowa warto udać się na Zielony Bazar (Көк базар), który zlokalizowany jest przy ulicy Zhibek Zholy 53 (улица Жибек Жолы 53). Bazar otwarty jest od wtorku do niedzieli w godzinach 9-19. Jest to bardzo ciekawe miejsce. Uważajmy na naciągaczy!
Można tam kupić wszystko. I co najważniejsze. Nie ma problemu ze zwrotem towaru i odzyskaniem wydanych pieniędzy. Zakupiłem tam elektronikę, która nie współpracowała z moim sprzętem. Sprzedawca zwrócił mi pieniądze bez żadnych pytań. W Polsce takie rzeczy by nie przeszły. Uczmy się kultury od Azjatów!
Udając się na wschód od Zielonego Bazaru, trafimy na jedno z dwóch ogrodów zoologicznych w mieście. ZOO mieści się przy ulicy Ormanowa 66 (Орманов көшесі 66). Jest czynne codziennie od 10 do 18. Powstało w 1936 roku. Jest to jedno z największych i najstarszych parków zoologicznych w Republice Kazachstanu. W ogrodzie zoologicznym znajduje się 4068 zwierząt, które reprezentują 509 gatunków.
Do ogrodu zoologicznego najlepiej dojechać taksówką. Odległość od Parku Panfiłowa to około 2km. Za przejazd taksówką w 2022 roku zapłaciłem około 10PLN.
W pobliżu ZOO znajduje się Delfinarium NEMO. Strona jest w języku rosyjskim.
Kolejny dzień zwiedzania proponuję zacząć od przejażdżką ze stacji metra Zhibek Zholy do stacji metra Almaty. Przy stacji Almaty znajdują się kolejne atrakcje miasta.
Przy ul. Kabanbay Batyr 110 (Қабанбай батыр көшесі 110) znajduje się budynek Opery.
Kilkaset metrów dalej, przy ul. Kabanbay Batyr 132 (Қабанбай батыр көшесі 132) znajduje się Muzeum Almaty. Muzeum otwarte jest od wtorku do niedzieli w godz. 10-19.
Bilet kosztuje 500KZT/4,70PLN. Wstęp dla dzieci 200KZT/1.90PLN
Strona Muzeum Almaty w języku rosyjskim znajduje się tutaj.
Po zwiedzeniu Muzeum Almaty wracamy trolejbusem nr 9 do ulicy Qabanbai batyr. Tam wysiadamy i idziemy w kierunku stacji metra Abay. Tam znajdują się dwie ciekawe atrakcje miasta.
Pierwsza z dwóch atrakcji to Muzeum Archeologiczne, które znajduje się w budynku Akademii Nauk przy ulicy Szewczenki 28 (Шевченко көшесі 28).
Muzeum jest czynne od poniedziałku do piątku w godz. od 09.00 do 18.00, w soboty od 10.00 do 17.00.
Bilety: Dorośli: 150KZT/1.40PLN; Uczniowie, studenci, emeryci: 100KZT/0.94PLN; Dzieci w wieku przedszkolnym, uczestnicy Wielkiej Wojny Ojczyźnianej – bezpłatnie. O muzeum można poczytać tu.
Druga atrakcja to sam ogromny gmach Akademii Nauk Republiki Kazachstanu, który znajduje się pod tym samym adresem co Muzeum Archeologiczne. Akademia Nauk powstała 1 czerwca 1946 roku na bazie kazachskiego oddziału Akademii Nauk ZSRR.
Głównymi działaniami Akademii są badania naukowe, analiza i prognozowanie rozwoju nauki, priorytety rozwoju nauki i szkolenia kadr naukowych, wspieranie, tworzenie i koordynacja programów naukowych, promocja współpracy międzynarodowej, innowacyjność i inwestycje w oparte na nauce rozwój. Obszary badawcze obejmują nauki o ziemi, matematykę, informatykę, fizykę, teledetekcję i technologie kosmiczne, chemię, nowe materiały, substancje biologicznie czynne, biochemię i fizjologię roślin, botanikę, gleboznawstwo, nauki społeczne i humanistyczne.
Przed siedzibą Akademii Nauk znajduje się Fontanna z Orientalnym Kalendarzem.
Następny dzień proponuję przeznaczyć na zwiedzanie Kok Tobe. Aby tam się udać, musimy udać się ze stacji metra Zhibek Zholy, które znajduje się blisko miejsca noclegu, do stacji metra Abay. Tam wysiadamy i udajemy się aleją Abay w kierunku alei Dostyk (Достық даңғылы). Następnie udajemy się w kierunku Pałacu Republiki (Rеспублика Сарайы), który znajduje się pod adresem Aleja Dostyk 56 (Достық даңғылы 56). Niedaleko znajduje się charakterystyczny wysoki budynek luksusowego Hotelu Kazakhstan (Aleja Dostyk 52/Достық даңғылы 52). Trudno go nie zauważyć. Na Pałacu Republiki znajduje się budynek zbudowany w 1970r. Jest to imponujący symbol miasta, w którym odbywają się festiwale, koncerty orkiestrowe i występy taneczne.
W pobliżu, przy ul. Lugańskiej 2 (Луганский көшесі 2) znajduje się charakterystyczny budynek kolejki KokTobe. Strona kolejki jest w języku angielskim i znajduje się tutaj.
Na Kok Tobe można spędzić kilka godzin. Jest tam wiele atrakcji. Znajduje się tam drugie ZOO w mieście.
Poza ZOO znajduje się tam także Mini Zoo. Można tam podziwiać papugi, małpy, ogromnego żółwia oraz inne gady i ssaki.
Prócz tego znajduje się tam Diabelskie Koło, które ma 30 metrów wysokości, 1 130 metrów nad poziomem morza. Jednorazowo może pomieścić 120 osób, posiada 20 gondoli po 6 miejsc w każdej gondoli.
Kolejną atrakcją na Kok Tobe jest szybka kolejka, która zjeżdża z prędkością 45km/h. Jest to jedyna taka atrakcja w całym Kazachstanie.
Poza tym znajduje się tam wiele ciekawych miejsc, gdzie można pospacerować, można poobserwować Almaty z wielu punktów obserwacyjnych, skosztować posiłków w wielu punktach gastronomicznych.
Znajduje się tam także wiele ciekawych ławeczek, miejsca gdzie można zrobić pamiątkowe zdjęcia oraz można podziwiać pobliskie piękne, ośnieżone góry.
Zdecydowanie Kok Tobe jest miejscem, gdzie można spędzić cały dzień.
Cena biletu za kolejkę w obie strony na Kok Tobe wynosi 3500KZT/ok.33PLN.
Bilet należy zachować gdy będziemy wracać z Kok Tobe do miasta.
Nocleg
Na nocleg wybrałem przybytek zlokalizowany przy ul. Kunaev 43 (Кунаева 43). Znajduje się w centrum miasta przy parku Panfiłowa, gdzie zlokalizowana jest Katedra Zenkowa.
Nazwa przybytku to 689CapsuleHotel. Na stronie Booking pokój w hotelu można zarezerwować pod linkiem tutaj.
W bliskiej okolicy znajdują się restauracje, market spożywczy oraz przystanek autobusowy i bankomat.
Niedaleko znajduje się stacja metra Zhibek Zholy co umożliwia nam szybkie i tanie zwiedzanie miasta.
Dojazd
Do Almaty (ALA) dostałem się liniami FlyArystan lecąc z Turkiestanu (HSA).
Na pokład mogłem wziąć ze sobą bagaż podręczny o wadze 5kg i wymiarach 56x23x36cm oraz drugi bagaż rejestrowany o wadze 20kg i maksymalnych rozmiarach 158cm. Za bilet zapłaciłem 14000KZT czyli ok. 130PLN.
Ponieważ miałem wykupioną opcję Priority Boarding, przysługiwało mi dodatkowe 5kg bagażu podręcznego. W sumie było to 10kg bagażu podręcznego.
Mogłem także wybrać sobie miejsce. Wybrałem je w pierwszym rzędzie tuż przy oknie.
W prezencie od stewardesy dostałem pluszowego lewka z logo firmy FlyAristan.
Lot trwał ok 90 minut i odbywał się na pokładzie mojego ulubionego Airbusa. W tym przypadku był to Airbus 320-232. Żyć nie umierać. Wygodne maszyny.
Przy okazji bilet linii FlyAristan był moim pierwszym biletem w wersji papierowej od wielu lat.
Z takich ciekawszych rzeczy, które wydarzyły się podczas tego lotu. Gdy samolot zaczął kołować po pasie startowym, zauważyłem, że drzwi samolotu nie zostały zamknięte. I mówię w języku angielskim i rosyjskim o tym stewardessie. A ta nie zareagowała.
Prawdopodobnie zauważyli to także piloci gdyż zaraz jeden z nich wybiegł z kabiny pilotów i zaczął krzyczeć na stewardessę aby zamknęła drzwi. Bo samolot już zaczął się odrywać od pasu startowego a drzwi wejściowe na pokład samolotu nie zostały zamknięte.
Informacje praktyczne
Lotnisko (Aэропорт)
Bus nr: 79, 86, 92.
Dworzec Sairan (Автовокзал Сайран)
Bus nr: T 19, 37, 45, 126
Dworzec kolejowy Almaty-1 (Ж/д вокзал Алматы-1)
Bus nr: T 7, 30, 34, 73, 77
Dworzec kolejowy Almaty-2 (Ж/д вокзал Алматы-2)
Bus nr: T 5
Kok Tobe (Kok Тобе)
Bus nr: 95, 99
Ulica Panfilowa/Park 28 Panfilowa
Bus nr: T 1, T 9, T 12
Ogród Botaniczny (Ботанический сад)
Bus nr: T 9, T 11, 30, 45, 79
Medeu (Медеу)
Bus nr: 12
Plac Republiki (Площадь Республики)
Bus nr: 2, 32, 63, 127
T – trolejbus