
Mont-Saint-Michel
Mont-Saint-Michel to niezwykłe miejsce, które łączy w sobie piękno natury, głęboką historię i majestatyczną architekturę. Ta skalista wyspa pływowa położona w zatoce Mont-Saint-Michel, na kanale La Manche w południowo-zachodniej Normandii, jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych symboli Francji i drugim najczęściej odwiedzanym miejscem w tym kraju po Paryżu
1. Historia
Historia Mont-Saint-Michel sięga VIII wieku. Według legendy, w 709 roku biskupowi Avranches, świętemu Aubertowi, objawił się Michał Archanioł, prosząc o zbudowanie kościoła na skalistej górze zwanej wówczas Mont Tombe. Biskup początkowo zlekceważył tę prośbę, nawet pomimo kolejnych objawień. Dopiero gdy Archanioł Michał wypalił palcem dziurę w jego głowie (pozostawiając go przy życiu), Aubert postanowił spełnić jego wolę. Czaszka świętego Auberta z charakterystycznym otworem przechowywana jest do dziś w katedrze w Avranches.
W X wieku książę Normandii, Ryszard I, sprowadził na wyspę benedyktynów, którzy w 1023 roku założyli opactwo. Dzięki swojemu strategicznemu położeniu Mont Saint-Michel zyskało znaczenie militarne, znajdując się na granicy księstwa Normandii z Bretanią. W średniowieczu miejsce to stało się jednym z najważniejszych centrów pielgrzymkowych w Europie.
Podczas wojny stuletniej opactwo zostało otoczone dodatkowym murem obronnym, który objął także pobliskie miasteczko. Dzięki swojemu naturalnemu położeniu i fortyfikacjom Mont Saint-Michel nigdy nie zostało zdobyte przez Anglików, zyskując miano niezdobytej twierdzy.
Jednakże wszystko co piękne kiedyś się kończy. Rewolucja francuska przyniosła kres świetności opactwa. W 1791 roku mnisi zostali wydaleni, a kompleks zamieniono w więzienie, w którym przetrzymywano ponad 300 księży odmawiających przyjęcia nowej konstytucji cywilnej kleru. Więzienie funkcjonowało do 1863 roku. Dopiero w 1966 roku, z okazji 1000-lecia przybycia benedyktynów, życie monastyczne powróciło na Mont Saint-Michel. Od 2001 roku opiekę nad opactwem sprawują Monastyczne Wspólnoty Jerozolimskie.

2. Atrakcje
La Mont Saint-Michel wznosi się na granitowej skale o wysokości 78-92 metrów nad poziomem morza. Wraz z posągiem św. Michała Archanioła, umieszczonym na wierzchołku iglicy kościoła opactwa, całość sięga wysokości około 170 metrów. Wyspa ma około 960 metrów obwodu i około 280 hektarów powierzchni.

Jednym z najbardziej fascynujących aspektów Mont Saint-Michel są ogromne pływy morskie. U podnóża góry rejestruje się najwyższą w Europie amplitudę pływów – nawet do 15,9 metra. Podczas przypływu wody morskie odcinają wzgórze od stałego lądu, zamieniając je w prawdziwą twierdzę otoczoną wodą.

Podczas odpływu można dotrzeć do wyspy suchą stopą, podziwiając rozległe błota. W 2014 roku wybudowano most, który zastąpił dawną groblę o długości około 1800 metrów. Od tego momentu dostęp do wyspy jest możliwy o każdej porze dnia i nocy, niezależnie od pływów.
Opactwo Mont-Saint-Michel
Wspinając się stromymi schodami, dostajemy się do serca wyspy – majestatycznego opactwa. Opactwo łączy w sobie style romański i gotycki. Do najważniejszych zabytków kompleksu nalezą:
- kaplica Notre-Dame Sous-Terre – najstarsza część kompleksu klasztornego, wybudowana w 966 roku
- Merveille – północna część opactwa z krużgankiem klasztornym, refektarzem, fraternią i spiżarnią
- Liczne krypty i budynki klasztorne z XI-XIII wieku
Panoramy rozciągające się ze szczytu opactwa, zwłaszcza podczas zachodu słońca, zapierają dech w piersiach. Jest to osobliwa gratka dla osób, które chcą mieć cenną pamiątkę.
Zatoka
Zatokę zwiedzać można wraz z przewodnikiem. Jest to 1000-letni zwyczaj, który praktykowali mnisi. Certyfikowani przewodnicy oferują wiele opcji: od zwykłego spaceru po zatoce, podziwianie ruchomych piasków, które trwa 1.5 godziny po spacer wokół wzgórza z Mont-Saint-Michel na małą wyspę Tombelaine, który może trwać nawet dwie godziny.
Wieża Gabriel
Ta zwieńczona machikułami wieża, mająca chronić zachodni brzeg, nosi imię królewskiego namiestnika, Gabriela du Puys, który zlecił jej wybudowanie w 1524 roku. W następnym stuleciu na szczycie tej wieży urządzono młyn, a pod koniec XIX wieku służyła również za latarnię i ułatwiała nawigację statkom na rzece Couesnon. Niewielkimi drzwiczkami po prawej stronie wieży Gabriel można wejść na teren dawnej przystani. Pierścienie cumownicze wciąż świadczą o dawnej aktywności morskiej
Średniowieczne miasteczko
U stóp opactwa rozciąga się malownicze średniowieczne miasteczko z wąskimi, brukowanymi uliczkami. Najważniejszą arterią jest Grand Rue (Duża Ulica) z urokliwymi kamienicami z XV wieku. Miasto posiada cztery muzea, pełne jest małych uroczych sklepików z pamiątkami. W lokalnych restauracjach serwowane są lokalne przysmaki, (np. omlety Mère Poulard). Miasteczko jest zamieszkane przez niewielką liczbę stałych mieszkańców – według różnych źródeł od kilkudziesięciu do około 70 osób.
Avranches – oddalone o 20km na wschód małe miasteczko, które położone jest na wzgórzu. Relikwie biskupa Auberta, któremu objawił się archanioł Michał, są wystawione w skarbcu kościoła pod wezwaniem św. Gerwazego. Skryptorium, muzeum manuskryptów Mont Saint-Michel, odkrywa przed zwiedzającymi historię kaligrafowanych i iluminowanych pergaminów, będących unikatowym skarbem średniowiecznej biblioteki opactwa Mont Saint-Michel.
3. Informacje
Warto zapamiętać kilka cennych informacji.
- Godziny otwarcia: Opactwo otwarte jest przez cały rok, godziny otwarcia różnią się w zależności od sezonu.
- Bilety wstępu: Wstęp do opactwa jest płatny, dostępne są bilety ulgowe. Jednak można uczestniczyć w codziennym nabożeństwie bez konieczności zakupu biletu.
- Noclegi: znajdują się na wyspie jak i w okolicy. Na wyspie są bardzo drogie. Ceny zależą od sezonu. Warto wcześniej rezerwować. Ja miałem nocleg z Booking w obiekcie Auberge de la Baie. Za dwie osoby na trzy dni ze śniadaniem we wrześniu zapłaciłem 600PLN. Obiekt jest położony 2km od Mont-Saint-Michel.
- Dwu stronnicowa broszura w języku polskim ułatwiające zwiedzanie znajduje się tutaj.
4. Dojazd
Do Mont Saint-Michel można dotrzeć samochodem (parking znajduje się na stałym lądzie) lub transportem publicznym z pobliskich miast, takich jak Rennes czy Pontorson. Najlepiej dostać się z Paryża. Jeżdżą busy (Flixbus) oraz kolej. Obecnie na stronie francuskich kolei jest promocja i za 39€ można kupić bilet kolejowy w jedną stronę. Promocja trwa do lata 2025 roku.
Z Pontorson dojedziemy lokalnymi autobusami. Rozkład jazdy ważny do 31 marca 2025 roku pod linkiem.
5. Podsumowanie
La Mont-Saint-Michel to miejsce, które pozostaje w pamięci na długo. Jego magiczna atmosfera, bogata historia i niezwykłe piękno sprawiają, że jest to obowiązkowy punkt na mapie każdego podróżnika odwiedzającego Francję. Co roku odwiedzane jest przez ok. 3.5mln ludzi z całego świata.
Wizyta w Mont Saint-Michel to nie tylko zwiedzanie opactwa, ale również spacer po urokliwych uliczkach miasteczka, podziwianie spektakularnych widoków na zatokę oraz możliwość obserwowania fascynującego zjawiska przypływów i odpływów.
Od 1979 roku Mont Saint-Michel znajduje się na liście światowego dziedzictwa UNESCO. Jest to miejsce o ogromnym znaczeniu kulturowym, historycznym i religijnym. Stanowi część tzw. „miecza św. Michała” – linii prostej łączącej kilka miejsc w Europie poświęconych św. Michałowi Archaniołowi.

W 2023 roku opactwo obchodziło swoje tysiąclecie, przyciągając jeszcze większe rzesze pielgrzymów i turystów. Mont Saint-Michel pozostaje żywym świadectwem średniowiecznej wiary, kunsztu architektonicznego i harmonijnego połączenia dzieła ludzkiego z siłami natury.
Mont-Saint-Michel to miejsce wyjątkowe, które Viktor Hugo nazwał „cudowną piramidą, która raz włada piaszczystą pustynią jak Cheops, raz morzem jak skały Teneryfy”. Jego niezwykła historia, spektakularna architektura i naturalne piękno sprawiają, że pozostaje ono jednym z najważniejszych skarbów kulturowego dziedzictwa Francji i całej Europy.